In Nederland maken tienduizenden kinderen vanaf een jaar of 11 al gebruik van social media. Is dat slecht voor je kind en hoe ga je er als ouder mee om? Welke kanalen een kind gebruikt is afhankelijk van hun leeftijd en persoonlijke voorkeur. Er zijn echter een aantal populaire socialemediakanalen die doorgaans veel gebruikt worden.
1 TikTok
TikTok is een platform voor het maken en delen van korte video’s. Het heeft een enorme populariteit gewonnen onder tieners en biedt creatieve mogelijkheden om grappige en dansvideo’s te maken.
2 Snapchat
Snapchat is een app waarmee je foto’s en video’s kunnen delen die na een bepaalde tijd automatisch verdwijnen. Het is vooral populair vanwege de leuke filters.
3 YouTube
Hoewel YouTube niet strikt als een sociaal netwerk wordt beschouwd, is het een zeer populaire plek voor tieners om video’s te bekijken, te reageren en zelf content te maken.
4 WhatsApp
Deze berichten-app zou je snel over het hoofd zien als je praat over sociale media, maar het is verreweg het belangrijkste kanaal voor tieners om met hun vrienden te communiceren. Behalve tekst, wordt via dit kanaal ook veel spraakberichten, foto’s en video’s gedeeld.
Overigens volgen trends in social media elkaar snel op. Zo is er bijvoorbeeld ook nog Discord of Telegram waarmee veel gechat wordt. Ga er dus niet blindelings vanuit dat je weet van welke kanalen je kind gebruik maakt. Blijf in gesprek met je kind om op de hoogte te blijven van de apps die ze gebruiken om contact te houden met vrienden en de rest van de wereld.
Kinderen omzeilen eenvoudig de leeftijdsgrens
Van vrijwel alle social media platforms stellen de gebruiksvoorwaarden dat zij een leeftijdsgrens hanteren om de privacy en veiligheid van jonge gebruikers te beschermen. Op die manier willen ze ervoor zorgen dat kinderen niet worden blootgesteld aan inhoud die mogelijk ongepast is voor kinderen onder een bepaalde leeftijd. Kinderen weten deze voorwaarde echter snel en makkelijk te omzeilen. Zo geven ze bijvoorbeeld een valse geboortedatum op of ze gebruiken de persoonsgegevens van een ouder.
Dit zijn de mogelijke risico’s van socialmediagebruik
Het gebruik van sociale media door kinderen onder de 18 jaar kan verschillende risico’s met zich meebrengen. Denk aan:
- Online pesten: Kinderen kunnen slachtoffer worden van pesten, beledigingen, bedreigingen en het verspreiden van geruchten op sociale media. Dit kan ernstige psychische en emotionele gevolgen hebben.
- Blootstelling aan ongepaste inhoud: Online kunnen kinderen inhoud tegenkomen die niet geschikt is voor hun leeftijd, zoals geweld, seksuele inhoud of haatzaaiende berichten. Dit kan negatieve invloed hebben op hun emotionele ontwikkeling en welzijn.
- Privacyproblemen: Kinderen zijn zich vaak niet bewust van de privacy-instellingen en de gevolgen van het delen van persoonlijke informatie op sociale media. Ze kunnen onbedoeld persoonlijke gegevens delen of het doelwit worden van online oplichting, stalking of identiteitsdiefstal.
- Negatief zelfbeeld en lage zelfwaardering: Door de inhoud van anderen te bekijken, kunnen kinderen zich vergelijken met anderen op basis van uiterlijk, populariteit en prestaties. Dit kan leiden tot lage zelfwaardering en gebrek aan zelfvertrouwen.
- Verminderde productiviteit: Overmatig gebruik van sociale media kan leiden tot afleiding, verminderde concentratie en verlies van kostbare tijd die aan andere activiteiten, zoals studeren of persoonlijke interacties, besteed had kunnen worden.
Leren om veilig online te zijn
Het is belangrijk dat ouders en opvoeders zich bewust zijn van deze risico’s. Door actief betrokken te zijn bij het sociale mediagebruik van je kind kun je die grotendeels voorkomen en je kind gelijk leren om zelf veilig en verantwoord om te gaan met social media. Aan de ene kant kun je dat doen door duidelijke regels en beperkingen af te spreken; anderzijds helpt het ook om je kind voldoende uitleg te geven over veilig socialmediagebruik. Het belangrijkste is om te blijven praten en vooral ook te luisteren.
